Var Denen O Belgeler Nerede?
01 May 2007
Kaynak: Yeni Aktuel, sayı:89, 2007 - http://www.yeniaktuel.com.tr/tur101,89@2100.html"Tarihçiler Konuşamadan" Suya Düşen Soykırım İddialarını Ortak Araştırma Girişiminde Zor Soru!
"Var, denen o belgeler nerede?"
EMREÜNSALLI
Ermeni soykırımıyla ilgili iddiaları içinden çıkılamaz bir sorun olmaktan kurtaracak girişim son anda yarım kaldı. Ermeni diasporasının önde gelen isimlerinden Gomidas Enstitüsü Direktörü araştırmacı Ara Sarafyan, Türk Tarih Kurumu (TTK) Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu ile biraraya gelip Ermeni iddialarını konuşacaktı. Ermeni tarafı kendi belgelerini, Türk tarafı da karşı belgeleri sunacak, "ilk adım"ı Harput Ovası'nda atarak soruna açıklık getireceklerdi. Fakat ilk adım niteliğindeki bu proje bile gerçekleştirilemedi. TTK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu ise, Ermeni tarihçi Ara Sarafyan'ın kendisine gönderdiği bir e-mail'le, "Harput'ta gerçekleştirmeyi planladıkları ortak çalışmaya katılamayacağını" bildirdiğini açıkladı. İki tarafın da açıklaması farklıydı. Sarafyan, Halaçoğlu'nun bazı belgeleri göstermeyi ve arşivleri herhangi bir kısıtlama olmadan açmayı kabul etmediği için geri çekildiğini iddia etti. Yani ona göre Türk tarafı arşivleri açma sözünü tutmadı. TTK Başkanı Halaçoğlu ise Ara Sarafyan'ın Harput Ovası'nda ortak araştırma yapmaktan arşiv engeli yüzünden vazgeçtiği iddiasının doğru olmadığını öne sürdü.
Düne kadar "Tarihçiler buluşuyor" başlıklı gazete haberlerinde yer alan Ara Sarafyan'ı Yeni Aktüel İngiltere'de buldu ve "ilk adım"ın neden bir türlü atılamadığını sordu. Sarafyan, çalışma teklifinin Prof. Dr. Halaçoğlu'dan geldiğini ama daha sonra Halaçoğlu'dan hiç ses çıkmadığını söyledi. Peki Sarafyan'ın istediği ama gösterilmediğini iddia ettiği belgelerde ne var?
"Sınır dışı edilenler hükümet tarafından kaydedilmeliydi"
Sarafyan'ın Yeni Aktüel'e açıkladığı gerekçe özetle şu: "Harput'la ilgili çok iyi bir durum çalışması yaparız diye düşünüyordum, çünkü elimizde Amerika'dan, Almanya'dan, Türkiye ve Ermenistan'dan çok fazla kaynak ve bilgi var. Halaçoğlu, Türkiye'nin 1915 olaylarının sıradan olaylar olduğunu, insanların bir yerden sınır dışı edilip başka bölgelere yerleştirilmesinin olağan şeyler olduğunu düşündüğünü ve Türkiye'nin 1915'te Ermeniler'in Harput'tan nasıl sınır dışı edildiklerine dair resmi yayınları olduğunu söylemişti. Halaçoğlu bu belgelerin erişilebilir olduğunu ve bizimle paylaşabileceklerini söyledi."
Ara Sarafyan'a göre, çalışmanın başlamadan bitmesinin tek nedeni Halaçoğlu'nun görüşmeden kısa bir süre sonra ellerinde belge ve kayıt olmadığını söylemesi. "Sınır dışı etme kanununa göre 1915'te sınır dışı edilen tüm Ermeniler hükümet tarafından hane hane, isim isim kaydedilmeli. Bu kayıtlar İçişleri Bakanlığı'nda saklanır. Halaçoğlu, bana bunların kayıtlarını gösterebilirdi. 'Ermeniler'in daha önceki ev, para gibi mal varlıkları daha sonra yerleştirildikleri bölgeye transfer edildi' deniyor. Fakat bizdeki kaynaklar Harput'taki Ermeniler'in yüzde 40'ının mal varlığının hükümete gittiği yönünde. 45 bin kişi de Suriye'ye ve İsrail'e yerleştirildi. Bu bölgelere yerleştirilen 45 bin kişiye ne oldu? Bunlar benim için sorulması gereken sorular. Sadece Harput için değil, Sivas, Adana, Yozgat, Erzincan'la ilgili belgeler nerede?"
Ara Sarafyan, elindeki belgelere göre çok sayıda Ermeni'nin Harput'ta öldürüldüğünü iddia ediyor. "Ermeniler sınır dışı kanununa uygun sınır dışı edildiyse bu insanlarla ilgili kayıtlar nerede? Halaçoğlu, bana değil ama bir TV programında konuyla ilgili belgelerin yok edildiğini, bu yüzden ellerinde olmadığını söyledi. Bu belgeler yok edildiyse kim yok etti? Ayrıca Halaçoğlu tüm bu dokümanların yok edildiğini nereden biliyor?"
Sarafyan, Halaçoğlu'nun görüşmeme gerekçesinin daha makul olması gerektiğini söylüyor ve "dokümanlar yok edildi" gerekçesini reddediyor. "Halaçoğlu'nun bu davranışı sadece Ermeni lobisinin daha da güçlenmesine yarayacaktır. Çok üzgünüm ki bu durum radikal Ermeniler tarafından Türkler'e karşı kullanılacaktır. Türkiye'deki tarihçilere iki soru soruyorum: Benim teklifim hakkında ne düşünüyorsunuz? Halaçoğlu'nun dokümanları olmadığı yönündeki cevabı mantıklı mıdır?" Sarafyan, hâlâ bir platformda buluşulacağından ve belgelerin bulunacağından umutlu. "Bence o dokümanlar hâlâ mevcut. Tam bir çözüm bulduğumuzu düşünürken hayal kırıklığı yaşadım. Diğer Türk tarihçilerinin de Halaçoğlu ile aynı görüşte olup olmadığını ve belgelerin yok edilmesi konusunda ne düşündüklerini merak ediyorum."
« Back